در كنوانسیون حقوق كودك نیز مسأله اختلاف سیستم های حقوقی كشورهای مختلف در مورد فرزند خواندگی ، مدنظر بوده است به ویژه این كه در نظام حقوقی اسلام، فرزند خواندگی به معنی این كه فرزند خوانده دارای كلیه حقوق فرزند طبیعی باشد، شناخته نشده است، به همین دلیل ماده ۲۰ كنوانسیون مذكور مقرر ميدارد:
ماده ۲۰ : ۱ـ كودك نباید به طور موقت یا دائم از محیط خانواده و از منافع خویش محروم باشد وباید از طرف دولت تحت مراقبت و مورد مساعدت قرار گیرد .
۲ ـ كشورهای طرف كنوانسیون باید طبق قوانین ملی خود مراقبت های جایگزین دیگری را برای این گونه كودكان تضمین نمایند .
۳ ـ این گونه مراقبت ها شامل موارد زیادی ميشود از جمله تعیین سرپرست كفالت در قوانین اسلامي، فرزند خواندگی ویا درصورت لزوم ( اعزام كودك به مؤسسات مناسب مراقبت از كودكان به هنگام بررسی راه حل ها به استمرار در تربیت كودك ، قومیت ،مذهب ، فرهنگ وزبان كودك باید توجه خاص شود .
ماده ۲۱ : كشورهایی كه سیستم فرزند خواندگی را به رسمیت ميشناسند و مجاز ميدانند ، باید منافع عالیه كودك را در اولویت قرار دهند و… » (مصفا 1383، 90).
2-4-شرایط فرزندخواندگی در ایران
با توجه به این که نوعدوستی و کمک به نیازمندان از عناصر اصلی تعالیم اسلاميو فرهنگ ایرانی میباشد و نظر به این که در شریعت اسـلام تـأکـیـد بـسـیاری بر ضرورت رسیدگی به ایتام و اطفال بیسرپرست شده است، در تاریخ 29 اسفند 1353 مقرراتی به منظور سرپرستی اطفال بیسرپرست با عنوان «قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست» وضع شد.
تحولات اجتماعی، دگرگونیهای ناشی از انقلاب صنعتی و علمی، خطرات و ضایعات حاصل از پیشرفت صنعتی و حوادث طبیعی و غیرطبیعی سبب افزایش کودکان سرِ راهی و یا بیسرپرست شد و بر اهمیت حمایت از این گونه اطفال افزود.
با وجود موانع و مشکلات شرعی، سرانجام در اسفند ماه 1353ش. «قانون حمایت از اطفال بدون سرپرست» در هفده ماده به تصویب رسید. در این قانون ضوابطی در زمینه خصوصیات و شرایط زن و مردی که مایل به پذیرش طفل بیسرپرست در خانواده خود هستند، خصوصیات و شرایط طفل بیسرپرست، نحوه واگذاری طفل، مرجع صالح واگذاری طفل به خانواده، آثار حقوقی این نهاد و روابط متقابل کودک با زن و شوهر سرپرست پیشبینی شده که البته به عنوان شروع کار با وجود نواقص فراوان اقداميمفید و گاميارزنده است که در ادامه این ضوابط را بیان ميکنیم:
کسانی که تمایل دارند طفلی را سرپرستی کنند باید واجد شرایط زیر باشند:
1- پنج سال تمام از تاریخ ازدواج آنها گذشته و آنها در این مدت صاحب فرزندی نشده باشد.
2- سن یکی از آنها حداقل 30 سال تمام باشد .
3- زوجین سابقه محکومیت کیفری موثر نداشته باشد .
4- هیچ یک از زوجین محجور نباشند.
5- زوجین صلاحیت اخلاقی داشته باشند .
6- زوجین یا یکی از آنها امکان مالی برای نگهداری کودک بی سرپرست را داشته باشد .
7- هیچ یک از آنان مبتلا به بیماری واگیر صعب العلاج نباشند .
8- معتاد به الکل ، مواد مخدر و یا سایر اعتیادات مضر نباشد .
شرایط طفلی که به سرپرستی واگذار ميشود
1- سن طفل کمتر از 12 سال باشد.
2- هیچیک از والدین و یا جد پدری کودک شناخته نشده یا در قید حیات نباشد و یا آنکه از کودکانی باشند که به موسسات خیریه سپرده شده و سه سال تمام پدر و مادر یا جد پدری او مراجعه نکرده باشند. (امامی 1388، 3).
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
تحولات قانون جديد فرزندخواندگي نسبت به قانون قديم در ايران